Właściwe zarządzanie magazynem wymaga kompleksowych rozwiązań. W gospodarce magazynowej wiążą się one z różnymi metodami składowania, kompletacji oraz kolejności wydawania produktów, takimi jak: FIFO, LIFO i FEFO. Co oznaczają te pojęcia i które metody są powszechnie stosowane w zarządzaniu magazynem, a które znacznie rzadziej?
Usługi magazynowe a zasada FIFO
FIFO – ang. „First in, First out” to technika, która opiera się na stałym przepływie towarów. W magazynie odbywa się to według jednej normy: pierwszy zostaje wydany ten produkt, który najpierw do niego trafił.
Zgodnie z zasadą pierwszeństwa FIFO stosuje się też metodę zbywania aktywów, które jako pierwsze pojawiły się w firmie.
Metoda FIFO uważana jest za optymalne rozwiązanie, które daje możliwość realnego przestawiania produktów będących w stockach magazynowych. Jednocześnie, jeśli chodzi o wartości finansowe, to dobrze określa ona wartość rynkową zgromadzonych materiałów i ułatwia ich obliczanie, ponieważ towary niesprzedane są tymi, które trafiły do magazynu stosunkowo niedawno.
Zasada FEFO a zarządzanie towarem magazynowym
Zasada FEFO – ang. „First Expired, First Out” opiera się na założeniu, że jeżeli data przydatności do spożycia danego towaru jest krótsza niż innego, to właśnie produkt z krótszym terminem przydatności powinien być jako pierwszy wydany z magazynu. W tym zakresie nie ma znaczenia termin wprowadzenia produktu do strefy magazynowej.
Metoda FEFO na ogół wykorzystywana jest w branży produktów szybko zbywalnych i farmaceutyków, gdzie istotne znaczenie ma wydanie jako pierwszych właśnie produktów o krótszej dacie przydatności do spożycia.
Magazynowanie a zasada LIFO
LIFO – ang. „Last In, First Out” to metoda przeciwstawna do FIFO. W jej myśl pierwsze z magazynu wydawane są te towary, które najpóźniej do niego trafiły, a więc znajdują się w nim najkrócej.
Metoda LIFO jest zdecydowanie najrzadziej stosowana, ponieważ może być wdrożona tylko w niektórych sektorach i nie nadaje się do zarządzania magazynem z towarami starzejącymi się, które z upływem czasu tracą na wartości. Z drugiej, jednak strony, należy podkreślić, że ta właśnie metoda pozwala na wygodny i szybki dostęp do zgromadzonych towarów, które w pierwszej kolejności wydawane są przez magazyn. Jest to praktyczne w zakresie organizacji pracy na magazynie, ponieważ towary najkrócej będące w magazynie znajdują się na wierzchu. Co więcej, zasada LIFO umożliwia zachowanie zasady współmierności kosztów z przychodami. Podczas rozliczeń można zaniżać zysk z bieżącego okresu, a to daje możliwość zapłaty niższej stawki podatku dochodowego.
Specjaliści podkreślają, że metoda LIFO jest odpowiednia do zarządzania magazynem przy wysokiej inflacji.
FIFO, LIFO i FEFO a metody wyceny rozchodu zapasu
Wskazuje się cztery metody ewidencji księgowej. Są to:
- Metoda FIFO, która opiera się na rozchodzie środków rzeczowych z magazynu i sposobie księgowanych po cenach nabycia, zakupu lub wyprodukowania towarów, które wcześniej zostały zakupione;
- Metoda LIFO, która bazuje na rozchodzie składników aktywów, które są wyceniane odpowiednio po cenach tych składników aktywów, które zostały wytworzone później;
- Metoda cen przeciętnych, która bazuje na ustalonej średniej wysokości cen danego składnika aktywów;
- Metoda szczegółowej identyfikacji rzeczywistych cen tych składników aktywów, które odnoszą się do dokładanie sprecyzowanych inwestycji, a data ich zakupu lub wytworzenia nie ma znaczenia w tym zakresie.
Najczęściej stosowaną w praktyce metodą ewidencji rozchodu zapasu magazynowego jest metoda FIFO. Wynika to przede wszystkim z możliwości realnego uzyskania odzwierciedlenia obecnej wartości w księgach rachunkowych. Najrzadziej, z kolei stosuje się metodę LIFO, ponieważ wykazuje ona największą rozbieżność w zakresie wartości określonej w księgach rachunkowych a tych, które obowiązują na rynku zapasu końcowego.